Zapisz się na darmowy kurs Jak Skutecznie Pracować z Grupą i Klasą

Role w zespole. Kompas Talentów w Relacjach

Każdy z nas nieco inaczej funkcjonuje w zespole. Jedni są bardziej „z przodu”, inni wolą pozostawać w cieniu. Dla jednych zadanie jest bardzo ważne, a dla innych ważne są relacje (są też tacy, dla których i to i to jest ważne). Ważne jest to, że nauczyciel, wychowawca, animator, jako pewnego rodzaju lider zespołowy, orientował się w tym, jakie role w zespole lubią przyjmować osoby, z którymi pracuje (np. uczniowie w klasie). Wtedy będzie mógł lepiej rozdzielać zadania, dobierać metody i organizować pracę.

 

 

Co to są role w zespole?

Każdy z nas i każda z osób, z którymi pracujemy, jest inna: mamy różne talenty, predyspozycje, cechy osobowości itp. Różnimy się również tym, jak funkcjonujemy w relacjach z innymi i relacjach w zespole. Troszkę inaczej możemy funkcjonować w relacji do pojedynczej osoby, a troszkę inaczej w relacji do grupy lub klasy. To jak funkcjonujemy i jak lubimy funkcjonować w zespole jest więc naszą predyspozycją.

 

 

Co po zastanawiać się nad czymś takim, jak role w zespole?

Role w zespole, jak każde inne predyspozycje, są wiec czymś, co możemy pozytywnie wykorzystać. Żeby to wykorzystać musimy to jednak znać. W gruncie rzeczy na tym polega cały proces doradztwa zawodowego: na poznawaniu swoich predyspozycji (no i może trochę rynku pracy, ale w naszej obecnej sytuacji, gdzie rynek pracy jest tak ogromnie szeroki, o wiele większe znaczenie ma poznawanie siebie). Warto i należy zastanawiać się nad rolami w zespole, ponieważ możemy tę wiedzę wykorzystać.

 

Znając role w zespole możemy:

- lepiej konstruować oddziaływania wychowawcze i edukacyjne

- możemy lepiej dzielić zadania pomiędzy członków grupy i klasy, np. w czasie przygotowania wspólnych wydarzeń

- zadania będą lepiej i skuteczniej wykonywane, kiedy będą przydzielone zgodnie z predyspozycjami

- osoba, która wykonuje swoje zadania zgodnie z predyspozycjami będzie robiła to efektywniej i z większym zaangażowaniem

 

 

Jakie są role w zespole?

Istnieje bardzo dużo różnych koncepcji ról zespołowych. Generalnie większość z nich dotyczy charakterystyk pozytywnych lub co najmniej neutralnych. Zdarzają się jednak również koncepcje opisujące role, które moglibyśmy uznać za negatywne (np. związane z wycofywaniem się z działania zespołu). Chcemy Wam zaprezentować ciekawą koncepcje pozytywnych ról zespołowych, którą opracowaliśmy jako pewnego rodzaju podsumowanie i zebranie wiedzy, pomysłów i inspiracji wynikających z analizy następujących pomysłów:

– StandOut – Marcus Buckingham (2012)

– role zespołowe według Karherine Adams i Glorii Galanes (2008)

– role grupowe według Stanislava Kratochvila (1981)

– role zespołowe według Charlesa Margerisona i Dicka McCanna (1985)

– role dotyczące predyspozycji w zespole wg Merditha Belbina (2003)

– koncepcja typów osobowości Junga

– koncepcja typów predyspozycji Hollanda

 

Spisaliśmy wszystkie te role i zastanowiliśmy się, czy możemy ułożyć je według jakiś kryteriów. Nasza analiza pokazała, że możemy je ulokować na 3 kontinuach:

– nastawienie na relacje vs. nastawienie na zadanie (tak jak u Adams i Galanes)

– nastawienie na rozpoczęcie działania vs. na podtrzymywanie działania (to inspiracja z StandOut i Belbina)

– nastawienie na „serce” (impulsywność, intuicję, emocje) vs. nastawienie na „rozum” (myślenie, rozwaga) – trochę jak u Junga

 

Oczywiście wiemy, że można by opisać jeszcze inne skale i wymiary funkcjonowania człowieka w relacji, ale wybraliśmy te jako najbardziej wyraźne i praktyczne, tzn. takie, nad którymi można pracować, które można rozwijać i które możemy pozytywnie wykorzystywać w pracy zespołowej.

 

Oczywiście pojęcie kontinua jest tutaj tylko teoretyczne, ponieważ, ktoś może być jednocześnie nastawiony na relacje i na zadanie, jednocześnie na inicjowanie działania i jego podtrzymywanie, a także na jednocześnie na „serce” i na „rozum”. W związku z tym skonstruowaliśmy na tej podstawie 6 skal:

– Nastawienie na relacje (Relacje)

– Nastawienie na zadanie (Zadaniowość)

– Nastawienie na rozpoczynanie działania (Inicjatywa)

– Nastawienie na podtrzymywanie działania (Podtrzymywanie)

– Nastawienie na impulsywność, intuicję, emocje (Spontaniczność)

– Nastawienie na rozwagę (Rozwaga)

 

 

Kolejnym krokiem było przypisanie połączeniu każdych dwóch skal i nazwanie roli, charakteryzującej osoby posiadające wysokie wyniki w obydwu skalach.

Nie ukrywam, że było to najtrudniejsze zadanie i często słowa, które zaproponowaliśmy nie do końca oddają to, co kryje się pod charakterystykami osobowymi. Oto jakie role opisaliśmy z połączenia każdych dwóch zmiennych:

 

Teraz wystarczyło tylko skonstruować kwestionariusz mierzący poszczególne skale, umieścić to wszystko w skrypcie na stronie i w ten sposób przygotowaliśmy bardzo ciekawe i proste narzędzie: Kompas Talentów w Relacjach.

 

Pamiętajcie jednak, że rola zespołowa (tak jak każda inna predyspozycja) nie jest uniwersalną wyrocznią i nie może determinować niczyich wyborów. Rola zespołowa to informacja o człowieku, o tym jak lubi działać i do czego ma predyspozycje, ale nie oznacza to, że ma być to jedyna słuszna droga jego życia, wyborów zawodowych i osobistych. Pamiętajcie, że warto przypominać Waszym uczniom i osobom, z którymi pracujecie, że to, że jeśli ktoś na przykład ma predyspozycje liderskie albo ich nie ma, może zleży od niego, a może nie, ale na pewno zależy od niego, co z nimi zrobi: czy wykorzysta, czy zakopie.

 

Pamiętajcie, że nigdy, żaden wynik testu, żadna informacja od doradcy zawodowego, nauczyciela, mentora, wychowawcy nie może determinować żadnych wyborów. Taka informacja ma być wskazówką, podpowiedzią, inspiracją, ale decyzję osoba musi podjąć sama. To bardzo ważne, żeby przypominać o tym, bo osoby, które brały udział w naszym kursie Odkrywanie Talentów w Edukacji na pewno pamiętają opisaną tam historię, w której student V roku prawa zgłosił się z prośbą o pomoc do doradcy zawodowego, żeby mu pomógł odpowiedzieć sobie na pytanie: „co robić w życiu?”, bo obecne studia w ogóle go nie interesują. Doradca od razu zapytał, dlaczego ów młody człowiek wybrał studiowanie prawa. Student odpowiedział: „bo tak mi wyszło w teście predyspozycji”. Kto wiec podjął decyzję o wyborze kierunku studiów: młody człowiek, czy test?

O takich tematach mówimy w trakcie warsztatu Moja Przyszłość.

 

 

Jak określać role w zespole?

Oczywiście najprostszym narzędziem określania ról zespołowych jest obserwacja (albo nawet samo-obserwacja). Czasami wystarczy przyglądnąć się funkcjonowaniu członków naszej grupy lub klasy, żeby poznać ich predyspozycję. Możemy również wykorzystać bardziej zaawansowane narzędzia, jak np. nasz Kompas Talentów w Relacjach.

 

Kompas Talentów w Relacjach stworzyliśmy w ramach naszego projektu Prawdziwy Skarb. Przygotowany został on z myślą o badaniu predyspozycji do działania w relacjach z ludźmi w dwóch przestrzeniach: relacji bardziej formalnych (np. w pracy lub szkole) oraz mniej formalnych (wśród najbliższych). Zachęcamy Was do wykorzystania go w Waszej pracy z grupami. Kompas Talentów w Relacjach możecie wykorzystywać w czasie Waszych lekcji, szkoleń, zajęć, pracy wychowawczej itp.

Narzędzie jest bezpłatne, łatwe w użyciu, nie wymaga logowania, ani podawania żadnych danych osobowych, a co najciekawsze przedstawia wyniki nie tylko w formie tekstowej, ale również w formie graficznej. Wyniki poszczególnych badań można zapisać do pdf, po to, żeby np. wrócić do nich po kilku miesiącach albo nawet latach.

 

Wyniki badania Kompasem Talentów w Relacjach wyglądają tak:

 

 

 

Kompas Talentów w Relacjach możecie wykorzystać do:

- doradztwa zawodowego

- podziału zadań w zespole

- zwiększenia samoświadomości osób, z którymi pracujecie

- określenia mocnych stron i obszarów rozwojowych

- jako wstęp do rozmowy o relacjach w grupie

- jako wstęp do rozwiązywania konfliktów w zespole

 

Bardziej szczegółowo proces przygotowania Kompasu opisałem w tym wpisie:

Jak zrobiliśmy Kompas Talentów w Relacjach

 

Jeśli macie jakieś inne pomysły na wykorzystanie Kompasu Talentów w Relacjach zapraszamy do podzielnia się inspiracjami w komentarzach.

 

Wykorzystaj Kompas Talentów w Relacjach

 

 

Zostaw komentarz



Odwiedź nas w Motyczu
Konkurs Mapa Myśli

Rodzaje treści

Zrób to sam

Do pobrania

Video

Recenzje

Nasze portale

Prawdziwy Skarb

Kompasy Psychometryczne

Szkoła Przedsiębiorczości

Najczęściej czytane (ostatnie 24h)

Kontakt

Motycz Leśny 51
21-030 Motycz Leśny

Warsztaty dla klas, szkolenia dla dorosłych:
502-928-477, biuro@cdw.edu.pl

Sklep, kursy online:
513-056-931, kontakt@cdw.edu.pl

Copyright © 2020 Centrum Dobrego Wychowania
Witryna zaprojektowana przy użyciu zasobów portalu Freepik.com