Zabawy z użyciem różnego rodzaju szyfrów są bardzo ciekawą aktywnością aktywizującą i pobudzającą mózg. Dlaczego by nie zastosować ich w procesie edukacji lub budowania zespołu? Przedstawiamy 4 korzyści wykorzystania zabaw z szyfrowaniem oraz dwie propozycje zastosowań zabaw szyfrowych.
W niniejszym wpisie znajdziecie tylko dwa pomysły na szyfry, ale zebraliśmy dla Was pełniejszą kolekcję szyfrów do wykorzystania w tym wpisie:
Księga Szyfrów, czyli zbiór zabaw z szyframi [do pobrania]
1. Uczenie dokładności
Może się wydawać, że zabawy z rozszyfrowywaniem wiadomości to jedynie przyjemna łamigłówka lub harcerska zabawa. Odczytywanie zaszyfrowanych wiadomości to jednak też świetny trening dla mózgu, a zwłaszcza w kwestii dokładności. Czy nie mamy czasami problemu z kształtowaniem wśród dzieci i młodzieży umiejętności dokładnego wykonywania zadań? Kiedyś szkoły uczyły kaligrafii, która, jak wiemy, nie była jedynie treningiem ręki i sprawnego pisania, ale rozwijała w młodym adepcie tej sztuki, także takie cnoty jak cierpliwość, samodyscyplina, samoświadomość. Użycie szyfrów też może nam w tym pomóc (choć oczywiście na pewno nie w takim stopniu jak kaligrafia).
2. Uczenie spostrzegawczości
Drugą umiejętnością jaką mogą ćwiczyć zabawy z szyframi jest spostrzegawczość. Czy czasami nie jest tak, że żyjemy jakby za szybko. W ciągłym pędzie i pośpiechu i niestety wielu rzeczy po prostu nie dostrzegamy. A przecież nie da się rozszyfrować szyfru bez pełnej znajomości danych, znalezienia wszystkich informacji, wskazówek które nie są tak łatwe i oczywiste do odnalezienia.
3. Praca z danymi
Kolejną ważną umiejętnością jaka może być kształtowana w młodym człowieku przy użyciu zabawy z szyframi jest umiejętność pracy z danymi, analizowania, syntetyzowania, znajdowania połączeń, a przecież ta umiejętność ma coraz większe znaczenie nie tylko w naszej pracy zawodowej, ale nawet w życiu codziennym, a jakże często duża ilość danych nas po prostu odpycha.
4. Praca w zespole
Zabawa z szyfrowaniem, jak zresztą prawie każda zabawa, którą znajdziecie na naszej stronie, ma również bardzo ważny wymiar budowania zespołów. Wspólnie osiągnięty sukces po dobrze rozwiązanym zadaniu sprawia dużą radość i buduje zespół. A często jest też tak, że co prawda można rozszyfrowywać informacje samemu, ale w zespole zrobi się to co najmniej 10 razy szybciej.
Mamy dla Was dwa ciekawe pomysły na zabawy szyfrowe, które możecie wykorzystać w szkole lub na wycieczce, jeden jest trudniejszy (ale bardziej aktywizujący), a drugi prostszy. Zacznijmy od trudniejszego:
1. Zabawa w kamienie
Na naszym terenie ukrywamy 26 liter (używamy liter alfabetu angielskiego, bez polskich znaków diakrytycznych). Najlepiej, gdybyśmy umieścili je w sposób trwały, tak, żeby grę można było realizować wiele razy bez dużego przygotowania. Na terenie naszego Centrum umieściliśmy je na płytkach chodnikowych, o tak:
Następnie przygotowujemy mapkę, z punktami w których znajdują się literki (przy każdym punkcie nie ma informacji jaka pod nim kryje się litera, ale która jest ona w kolejności, żeby się dowiedzieć co to za litera trzeba ją odnaleźć) i wręczamy ją uczniom wraz z tabelką z liczbą i numerami porządkowymi liter. To może wyglądać tak:
Przyjedźcie do nas z klasą na warsztaty integracyjne to wspólnie to rozszyfrujemy :).
2. Prosty szyfr
Drugi pomysł na zabawę szyfrową jest o wiele prostszy. Możemy przygotować prostą zagadkę z użyciem prostego szyfru podstawieniowego (czyli takiego, w którym jedna litera zawsze odpowiada jednemu znakowi) dosłownie w 30 sekund. Używamy w tym celu jednej z nietypowych czcionek dostępnych na naszym komputerze, np. czcionka Wingdings 3 w systemie Windows.
W poniżej tabelce wpisaliśmy polski alfabet dwa razy: z użyciem normalnej czcionki i z użyciem Wingdings 3.
pobierz tabelkę w formacie docx
Teraz wystarczy tylko napisać jakiś tekst, zmienić czcionkę i gotowe:
Pierwszy Czytelnik, który rozszyfruje powyższą informację wygrywa kawę w Centrum Dobrego Wychowania :). Odpowiedzi prosimy wpisywać w komentarzach.
Uwaga! Jeśli pracujemy z uczniami zdolnymi, np. w liceum, możemy przekazać im ten szyfr, ale bez klucza. W zamian za to dajemy im informację o częstotliwości występowania liter w języku polskim:
Źródło: http://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/;7072
Teraz wystarczy tylko zauważyć jaki znak w naszym zadaniu występuje najczęściej, po kolei podstawiać za niego najczęściej występujące w języku polskim samogłoski i próbować z tego konstruować sensowne wyrazy. Powinno się udać. Zbyt trudne? No dobra. Możecie im podpowiedzieć, że to cytat z „Małego Księcia”.
Jak widzicie szyfr jest dosyć łatwy do złamania, dlatego takich szyfrów nigdzie się już nie stosuje, ale rozwiązywanie go na pewno będzie ciekawą i rozwijającą łamigłówką.
Pełniejszą kolekcję szyfrów znajdziecie w tym wpisie:
Księga Szyfrów, czyli zbiór zabaw z szyframi [do pobrania]
Autor wpisu:
dr Michał Czakon
Pomysłodawca metod edukacyjnych Centrum Dobrego Wychowania, Psycholog, Trener, Dydaktyk, Autor bloga: jakdzialacskutecznie.pl, Autor pakietu metod 99 pomysłów na godziny wychowawcze.
