W ramach naszego projektu edukacyjnego Prawdziwy Skarb możecie skorzystać z narzędzia pomocnego przy rozpoznawaniu predyspozycji związanych z budowaniem relacji z innymi. Kompas Talentów w Relacjach pomoże Wam odkryć i opisać Wasze talenty w relacjach z innymi. Oto jak go przygotowaliśmy.
W naszym kursie dotyczącym odkrywania talentów Dwa Proste Kroki Do Prawdziwej Radości, który dołączony jest do kursu Prawdzie Relacje piszemy, że jednym z 7 talentów, który posiada każdy z nas jest to jak lubimy funkcjonować, a to jak lubimy funkcjonować odnosi się również do tego jak funkcjonujemy w relacjach z innym osobami.
Oczywiście w kursie piszemy o tym, że do wszelkiego rodzaju testów i metod kwestionariuszowych należy podchodzić z pewną ostrożnością, one nie mogą przejmować odpowiedzialności za nasze życie i nasze decyzje, ale mają być jedynie podpowiedzią i mają nam pomagać usystematyzować wiedzę o sobie. Pamiętajcie, że człowiek w dużej mierze sam konstruuje to jak funkcjonuje, a więc wynik testu pokazuje nam obraz siebie tu i teraz, pokazuje nam stan obecny, a dzięki temu wiemy nad czym pracować i co rozwijać.
Z taką też ideą przystąpiliśmy do pracy nad Kompasem Talentów, która odbyła się w następujących krokach:
1. Analiza różnych koncepcji ról przyjmowanych wobec innych osób
W pierwszym kroku pracy nad Kompasem przeanalizowaliśmy różne funkcjonujące w literaturze koncepcje ról, jakie ludzie przyjmują w funkcjonowaniu wobec innych. Z tej analizy wypisaliśmy wszystkie pozytywne role, czyli takie, które mówią nam o naszych mocnych stronach (a nie słabych, ponieważ niektóre z koncepcji też takie role opisują).
Wypisaliśmy więc wszystkie pozytywne role grupowe z następujących koncepcji teoretycznych:
- StandOut - Marcus Buckingham (2012)
- role zespołowe według Karherine Adams i Glorii Galanes (2008)
- role grupowe według Stanislava Kratochvila (1981)
- role zespołowe według Charlesa Margerisona i Dicka McCanna (1985)
- role dotyczące predyspozycji w zespole wg Merditha Belbina (2003)
- koncepcja typów osobowości Junga
- koncepcja typów predyspozycji Hollanda
2. Uporządkowanie wypisanych ról
Spisaliśmy je wszystkie i zastanowiliśmy się, czy możemy ułożyć je według jakiś kryteriów. Nasza analiza pokazała, że możemy je ulokować na 3 kontinuach:
- nastawienie na relacje vs. nastawienie na zadanie (tak jak u Adams i Galanes)
- nastawienie na rozpoczęcie działania vs. na podtrzymywanie działania (to inspiracja z StandOut i Belbina)
- nastawienie na „serce” (impulsywność, intuicję, emocje) vs. nastawienie na „rozum” (myślenie, rozwaga) - trochę jak u Junga
Oczywiście wiemy, że można by opisać jeszcze inne skale i wymiary funkcjonowania człowieka w relacji, ale wybraliśmy te jako najbardziej wyraźne i praktyczne, tzn. takie, nad którymi można pracować.
Oczywiście pojęcie kontinua jest tutaj tylko teoretyczne, ponieważ, ktoś może być jednocześnie nastawiony na relacje i na zadanie, jednocześnie na inicjowanie działania i jego podtrzymywanie, a także na jednocześnie na „serce” i na „rozum”. W związku z tym skonstruowaliśmy na tej podstawie 6 skal:
- Nastawienie na relacje (Relacje)
- Nastawienie na zadanie (Zadaniowość)
- Nastawienie na rozpoczynanie działania (Inicjatywa)
- Nastawienie na podtrzymywanie działania (Podtrzymywanie)
- Nastawienie na impulsywność, intuicję, emocje (Spontaniczność)
- Nastawienie na rozwagę (Rozwaga)
3. Opisanie ról dla kombinacji zmiennych
Kolejnym krokiem było przypisanie połączeniu każdych dwóch skal i nazwanie roli, charakteryzującej osoby posiadające wysokie wyniki w obydwu skalach.
Nie ukrywam, że było to najtrudniejsze zadanie i często słowa, które zaproponowaliśmy nie do końca oddają to co kryje się pod charakterystykami osobowymi. Jeśli macie co do tego jakieś uwagi to prosimy Was o komentarze. Oto jakie role opisaliśmy z połączenia każdych dwóch zmiennych:
Kompas skonstruowany jest tak, że przy sprawdzaniu najwyższych wyników uwzględnia większe równe, to znaczy jeśli przykładowo ktoś otrzymał następujące najwyższe wyniki: spontaniczność (28), inicjatywa (24), relacje (24) to wskazane zostaną dwie role: Innowator (spontaniczność, inicjatywa) oraz Inspirator (spontaniczność, relacje).
4. Wyodrębnienie dwóch obszarów
Kolejnym krokiem konstruowania Kompasu było spostrzeżenie, że człowiek nieco inaczej może funkcjonować w relacjach bardziej oficjalnych, np. w pracy, czy w szkole, natomiast inaczej wśród najbliższych, w domu i wśród przyjaciół, dlatego postanowiliśmy wyodrębnić te dwa obszary. Tym sposobem wyodrębniliśmy 12 skal:
- Relacje w zespole
- Relacje wśród najbliższych
- Zadaniowość w zespole
- Zadaniowość wśród najbliższych
- Inicjatywa w zespole
- Inicjatywa wśród najbliższych
- Podtrzymywanie w zespole
- Podtrzymywanie wśród najbliższych
- Spontaniczność w zespole
- Spontaniczność wśród najbliższych
- Rozwaga w zespole
- Rozwaga wśród najbliższych
5. Konstrukcja kwestionariusza
Następnie do każdej z tych skal przygotowaliśmy po 4 pozycję kwestionariuszowe. Teraz wystarczyło to już tylko umieścić w skrypcie obliczającym na naszej stronie.
Pamiętajcie to nie jest metoda naukowa, nie została tutaj wykonana żadna analiza rzetelności skal, ani tym bardziej analiza czynnikowa. Ta metoda została skonstruowana tylko w celu pomocy w opisywaniu siebie i nie jest i nie może być wyznacznikiem Waszego życia.
Prosimy Was również o wyrozumiałość, ponieważ wiemy, że w Kompasie mogą być jakieś błędy i literówki, jeśli je zauważycie dajcie nam znać.
O Kompasie i generalnie rolach w zespołach piszę także w tym wpisie:
Role w zespole. Kompas Talentów w Relacjach
Jeśli macie jakieś uwagi, pytania, komentarze, to podzielcie się nimi w tym miejscu. Czekamy na Wasze zdanie.
Wykorzystaj Kompas Talentów w Relacjach
Autor wpisu:
dr Michał Czakon
Pomysłodawca metod edukacyjnych Centrum Dobrego Wychowania, Psycholog, Trener, Dydaktyk, Autor bloga: jakdzialacskutecznie.pl, Autor pakietu metod 99 pomysłów na godziny wychowawcze.
