Już od wielu, wielu lat programy grantowe umożliwiające organizację międzynarodowych wymian młodzieżowych cieszą się dużą popularnością. Jest to świetny pomysł na edukację pozaszkolną, która pozwala przezwyciężać bariery językowe, pokonywać stereotypy oraz uprzedzenia panujące wśród młodych ludzi. To także szansa by promować aktywność obywatelską oraz przedsiębiorczość młodych ludzi. Ponadto wymiany młodzieżowe dają szansę by realizować swoje pasje, rozwijać talenty a także poznawać inne kultury.
Fundacja Szczęśliwe Dzieciństwo w czasie bieżących wakacji (30.07-10.08.2018r.) zorganizowała m.in. wymianę młodzieży z Lublina z Polski oraz z Tarnopola z Ukrainy. W czasie 10 – dniowego pobytu młodzież uczyła się organizacji przedsięwzięć społecznych w formie zajęć w Firmie Młodzieżowej. Wymiana młodzieżowa okazała się wspaniałym doświadczeniem zarówno dla Polaków jak i Ukraińców. Chcemy podzielić się z Państwem doświadczeniem organizacji takiego przedsięwzięcia oraz efektami pracy młodzieży publikując 5 złotych rad przydatnych w realizacji takiej wymiany. Zachęcamy także do tego by zapoznać się z dwoma filmikami prezentującymi efekty pracy młodzieży oraz pobrać 24 stronnicowego e-booka, zawierającego scenariusze działania. Projekt „Młodzieżowa firma społeczna” dofinansowany z Polsko – Ukraińskiej Rady Wymiany Młodzieży z dotacji Ministerstwa Edukacji Narodowej.
1. Daj młodzieży wędkę, nie rybę
czyli dostarcz odpowiednich umiejętności i patrz, co się będzie działo
Rolą nauczyciela, wychowawcy jest bycie pewnego rodzaju wzorem i autorytetem dla swoich podopiecznych. To, co możemy im przekazać to umiejętności i kompetencje, które będą mogli wykorzystywać dalej w swoim życiu. Jednymi z typów umiejętności, w które warto wyposażyć młodego człowieka są umiejętności liderskie. Zainspirowanie młodzieży do działania na rzecz innych, do bycia aktywnym obywatelem to wielka wartość dla każdej gospodarki i otoczenia. Program wymiany powinien dostarczać młodzieży doświadczeń wspólnego działania dla siebie nawzajem oraz najbliższego otoczenia (np. mieszkańców miejscowości w której organizowana jest wymiana). Współczesnemu światu potrzeba osób, które potrafią nie tylko „zabierać” od innych, ale też „dawać” coś do siebie. Może to nasi podopieczni będą tymi, którzy za 5-10 lat samodzielnie będą organizować wymiany młodzieżowej, by przekazywać swoje umiejętności dalej?
2. Oddaj odpowiedzialność w ręce młodzieży
i obserwuj uważnie jej działania
Gdy już dostarczymy młodzieży odpowiednie umiejętności, musimy zaakceptować fakt, że czasami „jajko jest mądrzejsze od kury”. Niejednokrotnie młodzież ma lepsze pomysły na realizację wymiany niż dorośli. Rolą dorosłych, jest nadanie określonego trybu wymiany, a następnie wypełnienie programu pomysłami młodzieży. W czasie organizowanej przez Fundację wymiany młodzież funkcjonowała w strukturze tzw. Firmy Młodzieżowej – zostały wybrane osoby, które pełniły odpowiednie funkcje w Zarządzie, tym samym odpowiadały za pilnowanie poprawności realizacji wymiany. Ponadto uczestnicy wymyślili swoje zasady tzw. Giełdy Zadań, czyli pewnego rodzaju konkursu polegającego na realizacji inicjatyw integracyjnych dla innych grup. Zasady funkcjonowania Firmy Młodzieżowej oraz Giełdy Zadań w czasie kilkudniowego pobytu młodzieży zawiera załączony poniżej e-book. Oczywiście należy pamiętać o tym, że młodzież nie może być pozostawiona sama sobie. Powinna wiedzieć, że zawsze ma pod ręką opiekuna-instruktora, który zawsze będzie służył jej dobrą radą i w razie czego wyciągnie z opresji.
3. Znajdź dobry temat
Młodzieży do wzięcia udziału w wymianie nie trzeba specjalnie zachęcać. Młodzi ludzie chcą wyjechać do innego kraju, spędzić miło czas, poćwiczyć język, nawiązać przyjaźnie. Nie zapominajmy jednak o tym, że młodzi ludzie chcą wyrażać swoje zdanie, dyskutować na ważne dla nich tematy. Wymiana jest idealną okazją do tego, by młodzież mogła wymienić się swoimi poglądami. Postarajmy się jednak zaszczepić w młodych ludziach nieco idei. Zachęcić młodzież do inspirowania się wzajemną kulturą, tradycjami, historią. Tematem, który Fundacja Szczęśliwe Dzieciństwo Wybrała do realizacji działań było: Polska-Ukraina – Jedna Rodzina. Młodzież miała za zadanie w ciekawy sposób przedstawiać historie swoich Państw, uczyć tańców, opowiadać legendy przekazywane z pokolenia na pokolenie, a także dzielić się przepisami swoich babć. Pozwoliło to na odkrycie różnych ciekawostek, np. tego, że na Ukrainie na weselu podawany jest nieznany w Polsce: „Korowaj”, czyli specjalnie na taką okazję przygotowywany ozdobny bochen chleba.
4. Oceniaj, ewaluuj, poprawiaj
Każdy, nawet genialny pomysł, może mieć swoje słabe strony. Nie wyłapiemy ich z punktu widzenia dorosłego, jeżeli nie będziemy słuchać opinii młodzieży. Istnieje cała masa sposobów ewaluacji – ankiety, rozmowa, rysunki, konferencja podsumowująca, do których możemy zaprosić młodzież. Jest to niezbędne do tego, by utrwalić mocne strony i przypomnieć np. jakie umiejętności były trenowane minionego dnia, ale i po to, by na bieżąco wyłapywać błędy, które możemy naprawić dnia następnego. Przypuszczalnie nigdy młodzież nie spotka się już w takim składzie jak w czasie konkretnej wymiany, dlatego trzeba zadbać o to, by było to wartościowe i niezapomniane spotkanie. Młodzieży trzeba słuchać i jeżeli ich pragnienia są uzasadnione - warto za nimi podążać. Dzięki temu dowiedzieliśmy się od nowo poznanych osób z Ukrainy, że bardzo chcą zobaczyć Kazimierz Dolny - urokliwe miasteczko nad Wisłą, czego nie było wcześniej w programie. Ostatecznie, w ramach nagrody za świetne sprawowanie się na wymianie, udało się zorganizować wspomnianą wycieczkę.
5. Pozwól sobie na…błędy
Spotkanie 40-stu osób, które wcześniej się nie znały zawsze może przynosić nieprzewidziane sytuacje. Coś się zniszczy, coś się rozbije, ktoś się rozchoruje. Zasada nr 1 - nie panikujmy. Wszystkie trudne i niespotykane sytuacje omawiajmy z młodzieżą na bieżąco, szukajmy z nimi optymalnych rozwiązań. Młodzież jest w stanie dużo zrozumieć, jeżeli tylko potraktujemy ich fair. Naszą ostatnią wymianę, poza drobnymi przeziębieniami (i to opiekunów!) ominęły na szczęście niespodziewane przygody. Jednak i ta sytuacja dała okazję do nieplanowanej poobiedniej dyskusji na temat: „Sposoby leczenia przeziębień w Polsce i na Ukrainie”.
To nasze 5 złotych rad, które każdy organizator wymiany powinien wziąć sobie do serca. Nasze doświadczenia pokazują, że warto organizować takie przedsięwzięcia, bo praca z młodzieżą w czasie wymiany to czysta przyjemność. Zachęcamy Państwa do pobrania e-booka zawierającego scenariusze działań oraz obejrzenia dwóch filmików prezentujących efekty działań młodzieży.
Pobierz e-book z scenariuszami
Wpis w języku ukraińskim:
5 золотих порад організації міжнародного обміну молоддю
Co myślicie o naszych radach? Czy organizujecie w Waszych szkołach i organizacjach takie wymiany? Zapraszamy do podzielenia się inspiracjami w komentarzach.
Projekt „Młodzieżowa firma społeczna” dofinansowany z Polsko – Ukraińskiej Rady Wymiany Młodzieży z dotacji Ministerstwa Edukacji Narodowej. Wyłączną odpowiedzialność za treść publikacji ponosi wydawca. Fundacja Rozwoju System Edukacji nie odpowiada za wykorzystanie tych informacji w jakikolwiek sposób.
