Pracować z grupą można różnymi metodami. My staramy się robić to w sposób niekonwencjonalny, atrakcyjny, budujący zespół, a przede wszystkim budujący zaangażowanie. Jednym z takich pomysłów jest wykorzystanie zagadek. Prezentujemy kilka pomysłów jak to zrobić.
1. Zadanie komunikacyjne dla grupy
Jest to chyba najłatwiejsze zastosowanie zagadek do pracy z grupą. Każdemu członkowi drużyny przekazujemy jedną informację z zagadki, np. jedną daną, jedno zdanie, kilka wyrazów, a następnie prosimy o wspólne rozwiązanie. Dodatkowo można również określić czas, jaki grupa ma na wykonanie zadania.
2. Gra negocjacyjna
Uczestników dzielimy na dwa lub więcej równych zespołów. Każdy zespół otrzymuje kilka informacji do danej zagadki, ale nie ma wystarczających informacji do rozwiązania. W ten sposób grupy muszą komunikować się między sobą i wymieniać informacjami. Nie do wszystkich zagadek da się zastosować ten sposób.
3. Zobrazuj zagadkę
Ten pomysł na zastosowanie zagadek najlepiej sprawdzi się w szkole. Klasę dzielimy na kilka mniejszych zespołów, np. cztery lub pięć i każdemu dajemy jedną w miarę skomplikowaną zagadkę. Grupy mają za zadanie ją rozwiązać, a następnie własnoręcznie zobrazować zagadkę graficznie w formie obrazu (łatwiejsza wersja) lub w formie trójwymiarowej rzeźby (wersja trudniejsza) wykonanej z papieru, sznurka, tektury, taśmy, naczyń jednorazowych itp.
4. Szkolna powtórka
Zagadki można wykorzystać również jako ciekawą i nietypową powtórkę z matematyki, fizyki lub geografii. W tym celu najlepiej zrobić to w małych 4-6 osobowych zespołach. Uczestnicy wykonują zadanie, a następnie wspólnie rozmawiamy o zastosowanych prawidłowościach matematycznych, fizycznych, czy geograficznych.
5. Gra kooperacyjna
Grupę dzielimy na mniejsze zespoły i dajemy kilka zagadek do rozwiązania. Całej grupie przekazujemy informację, że ich zadaniem jest wspólne rozwiązanie zagadek. Zespoły przystępują do rozwiązywania zagadek i zazwyczaj każdy zespół sam sobie rozwiązuje, na co oczywiście potrzeba dużo czasu, którego jak zwykle brakuje. W czasie rozwiązywania prowadzący może wspomnieć, że może warto podzielić się zagadkami, tak, żeby nie każdy zespół rozwiązywał wszystko. Na zakończenie prowadzący może zauważyć, że bardzo często w sytuacji podziału na zespoły nastawiamy się rywalizacyjnie, podczas gdy sukces bardzo często zależny jest od współpracy pomiędzy zespołami.
6. Rozwijanie predyspozycji liderskich oraz omawianie ról grupowych
Grupowe rozwiązywanie zagadek można wykorzystać również do rozwijania predyspozycji liderskich. Powyżej opisane zastosowania pozwalały nam na rozpoznawania predyspozycji liderskich, ponieważ w zadaniach zespołowych osoby o predyspozycjach liderskich zazwyczaj przejmują inicjatywę. Zagadki można również wykorzystać do kształtowania takich predyspozycji. W tym celu przed rozpoczęciem gry wyznaczamy lidera i informujemy o tym grupę, a po zakończeniu. Członkom grupy można również przydzielić inne role, które chcemy omówić (np. mentora, błazna, emocjonalne centrum, fajtłapę itp.). W zależności od tego jaki cel chcemy osiągnąć możemy rolę przypisać tak, żeby grupa nie wiedziała jaką dany członek ma rolę (żeby później zgadnąć na podstawie jego zachowania) lub żeby dany członek nie wiedział (np. poprzez karteczkę na czole), a grupę poprosić, żeby zachowywała się wobec tej osoby zgodnie z przypisaną rolą. W przypadku tego rodzaju ćwiczeń dobrym pomysłem jest również zaangażowanie obserwatorów, którzy nie biorą udziału w rozwiązywaniu, a jedynie się przyglądają, a następnie biorą udział w omówieniu.
W naszym sklepie znajdziecie zbiór ponad 70 zagadek logicznych, matematycznych, fizycznych, geograficznych i innych z podpowiedziami (kiedy grupie nie idzie rozwiązywanie) oraz szczegółowymi rozwiązaniami do omówienia z grupą.
Autor wpisu:
dr Michał Czakon
Pomysłodawca metod edukacyjnych Centrum Dobrego Wychowania, Psycholog, Trener, Dydaktyk, Autor bloga: jakdzialacskutecznie.pl, Autor pakietu metod 99 pomysłów na godziny wychowawcze.
