Programowanie to bardzo przydatna umiejętność, której podstawy powinien znać każdy, bo przecież każdy z nas ma do czynienia w życiu z maszynami, a poza tym programowanie uczy logicznego myślenia, dostrzegania związków przyczynowo - skutkowych i dobrej organizacji. Przedstawiamy 5 prostych pomysłów (w tym 2 bez komputera) na to, jak zainteresować najmłodszych programowaniem.
1. Zaprogramuj przejście przez labirynt
(bez komputera)
Pierwsze kroki w nauczaniu programowania to pokazanie dzieciom, że każdy program to tak naprawdę ciąg czynności wykonywanych w określonej kolejności. Przejście przez labirynt da się zaprogramować. Krok do przodu, skręć w lewo, dwa kroki do przodu itp.
Jakie czynności musi wykonać trójkącik, żeby przejść przez labirynt?
Trójkącik może wykonywać następujące czynności:
- idź(n) - trójkącik porusza się prosto o n kroków
- lewo - trójkącik obraca się w lewo
- prawo - trójkącik obraca się w prawo
Pobierz kartę z labiryntem
Odpowiedź:
idź(5), lewo, idź(6), prawo, idź(2), prawo, idź(6), lewo, idź(4), lewo, idź(4), prawo, idź(4), prawo, idź(8), prawo, idź(12), lewo, idź(2), lewo, idź(6), prawo, idź(2), prawo, idź(6), lewo, idź(2), lewo, idź(8), lewo, idź(2), prawo, idź(2), prawo, idź(3)
2. Wykorzystaj darmowe aplikacje
W Internecie jest bardzo dużo różnych aplikacji uczących programowania. Bardzo wiele z nich jest darmowych, a prawie każda pozwala na darmowe przetestowanie funkcjonalności. Aplikacje zbudowane są w taki sposób, że rozpoczyna się od bardzo prostych zadań, po których wykonaniu otrzymujemy coraz bardziej skomplikowane zadania. W tym wpisie znajdziecie spis darmowych aplikacji do nauki kodowania dla dzieci i młodzieży. Z własnego doświadczenia dla najmłodszych dzieci polecam RunMarco, a dla nieco starszych, a nawet młodzieży Code Combat.
3. Zbuduj i zaprogramuj robota
Uczyć się programowania możemy również za pomocą zestawów do samodzielnego montażu robotów. My mamy trzy zestawy LegoMindstorms EV3 (dwa zestawy podstawowe 31313 i jeden w wersji edukacyjnej 45544). Najciekawsze roboty, które można z tego zbudować i zaprogramować, tak, żeby wykonywały proste czynności to:
- drukarka (z zestawu podstawowego), w której umieszcza się zwykły długopis - zrobiliśmy to na podstawie tej instrukcji - drukarka podnosi i opuszcza głowicę z długopisem, przesuwa go w lego i w prawo oraz przesuwa kartkę do przodu i do tyłu
- dźwig ROBOT ARM (z zestawu edukacyjnego) - na podstawie instrukcji do pobrania stąd
- pojazd gąsienicowy Track3r (z zestawu podstawowego) - zbudowaliśmy go na podstawie papierowej instrukcji dołączonej do zestawu. Tego robota wykorzystujemy w czasie warsztatów dotyczących bezpiecznego korzystania z Internetu i uczenia podstaw programowania Internetowy Escape Room.
Drukarkę i dźwig umieściliśmy na takim oto małym stoliku:
Od dołu stolika zrobiona jest okrągła dziura średnicy ok. 20 cm, gdzie umieściliśmy w podwójną końcówkę przedłużacza i dwa zasilacze, które zasilają nasze roboty. Roboty przykręcone są do stolika małymi wkrętami. Na stoliku przykleiliśmy instrukcję z zadaniami, które można wykonać za pomocą robotów:
- dźwig ROBOT ARM – przeniesienie klocków z jednego pojemnika do drugiego
- drukarka – napisanie swojego imienia
Pobierz instrukcję do zadań (docx)
(wydrukuj na papierze samoprzylepnym)
Jeśli chcecie pobawić się naszymi robotami zapraszamy na warsztaty do Centrum.
Więcej o wykorzystaniu robotów w edukacji pisaliśmy tutaj:
- Czego możemy uczyć się od robotów, czyli jak wykorzystać roboty w edukacji
4. Zaprogramuj drona
Bardzo efektowne i angażujące jest również programowanie drona. W naszej Pracowni mamy niewielkiego drona Tello (kosztuje nieco ponad 400 zł), którego można programować za pomocą oprogramowania Scratch. Naszego drona możemy zaprogramować do wykonania prostych czynności: start, lądowanie, lot w wybranym kierunku, obrót, fikołek (tzw. flip). W naszym programie możemy zastosować również inne komendy z języka Scratch. Dla dzieci programowanie takiego robota to świetna zabawa i niezapomniane przeżycie. Tutaj znajduje się instrukcja jak programować drona Tello za pomocą oprogramowania Scratch.
Pomysły 2-4 wykorzystywaliśmy ostatnio w czasie zajęć z dzieciakami. Posłuchacie sami jak o nich opowiadają:
5. Napisz program opisujący ciąg czynności
bez komputera
Ten pomysł znajdzie lepsze zastosowanie znajdzie w pracy z dziećmi nieco starszymi, ponieważ wymaga umiejętności czytania ze zrozumieniem.
Może znacie dowcip o tym, jak żona wysłała informatyka do sklepu mówiąc mu:
- Idź do sklepu, kup parówki, jak będą jajka, to kup dziesięć.
Informatyk wraca ze sklepu z dziesięcioma parówkami, ale bez jajek. Żona zdziwiona pyta, dlaczego kupił tylko 10 parówek, a informatyk odpowiada:
- Bo były jajka.
Tą instrukcję żona zrozumiała tak:
A informatyk tak:
A teraz spróbujcie ułożyć schematy blokowe dla takiej instrukcji:
Idź do sklepu i kup 2 kilogramy mąki pszennej jeśli będzie, a jeśli nie będzie to jeden kilogram mąki żytniej. Jeśli kupisz mąkę żytnią to weź jeszcze mleko. Jeśli starczy Ci pieniędzy to kup jeszcze drożdże. Jeśli przy kasie będzie długa kolejka i będziesz musiał czekać więcej niż 30 minut, to idź po zakupy do innego sklepu.
Pobierz bloki do schematu
Rozwiązanie:
Trudne? To pokażcie uczniom ten opis algorytmu i poproście o ułożenie go w schemat blokowy. Przecież każdy z nas powinien znać podstawy pierwszej pomocy:
Algorytm BLS (Basic Life Support)
Widzisz osobę potrzebującą pomocy. Sprawdzasz, czy jest bezpiecznie. Jeśli nie, sprawdzasz, czy możesz sam usunąć zagrożenie. Jeśli nie możesz sam usunąć zagrożenia, to wezwij wykwalifikowanych ratowników i pozostań do ich przybycia, kiedy to oni przejmą akcję. Jeżeli możesz sam usunąć zagrożenie zrób to. Jeśli jest bezpiecznie sprawdź czy osoba jest przytomna. Jeśli tak, zapytaj jakiej pomocy potrzebuje i jej udziel. Jeśli nie, zawołaj głośno o pomoc, załóż rękawiczki ochronne i przygotuj maseczkę i udrożnij drogi oddechowe. Sprawdź czy osoba oddycha, jeśli tak, ułóż ją w pozycji bocznej i wezwij wykwalifikowanych ratowników i pozostań do czasu ich przybycia. Jeśli nie oddycha, wezwij wykwalifikowanych ratowników, wykonaj 30 uciśnięć klatki piersiowej, wykonaj 2 oddechy ratownicze (z użyciem maseczki). Jeśli przybędą ratownicy, to oni przejmują akcję, jeśli nie, sprawdź, czy osoba odzyskała oddech. Jeśli tak, to ułóż ją w pozycji bocznej i poczekaj do przybycia ratowników. Jeśli nie odzyskała oddechu powtarzaj 30 uciśnięć ratunkowych i 2 oddechy ratownicze do czasu przybycia ratowników lub przywrócenia oddechu. Jeśli osoba jest nieprzytomna zakończeniem algorytmu jest sytuacja, w której przybędą ratownicy i przejmą akcję ratunkową.
Pomysł grupowego układania takich schematów blokowych wykorzystaliśmy szerzej w naszej metodzie Algorytmy Współpracy, którą możecie znaleźć w naszym sklepie i którą wykorzystujemy również w czasie modułu warsztatowego Interentowy Escape Room w ramach warsztatu Ekstremalnie Skuteczna Nauka. W metodzie Algorytmy Współpracy znajdziecie 8 takich algorytmów do ułożenia.
Inne wpisy o edukacji informatycznej:
- Jak uczyć mądrego i bezpiecznego korzystania z Internetu i komputerów? Internetowy Escape Room
- Czego możemy uczyć się od robotów, czyli jak wykorzystać roboty w edukacji
- Darmowe aplikacje do nauki kodowania dla dzieci i młodzieży
- SketchUp w edukacji – kilka pomysłów i inspiracji
Czy macie jakieś inne pomysły na uczenie programowania? Zapraszamy do podzielenia się w komentarzach.
Autor wpisu:
dr Michał Czakon
Pomysłodawca metod edukacyjnych Centrum Dobrego Wychowania, Psycholog, Trener, Dydaktyk, Autor bloga: jakdzialacskutecznie.pl, Autor pakietu metod 99 pomysłów na godziny wychowawcze.
